Op 26 februari 2025 presenteerde de Europese Commissie de European Clean Industrial Deal, een ambitieuze routekaart voor concurrentievermogen en decarbonisatie. Met een EU-fonds van €100 miljard wil dit initiatief elektrificatie stimuleren, energiekosten verlagen en circulaire materialen en producten bevorderen. De Commissie zal in 2025 en 2026 tal van nieuwe wetten en richtlijnen voorstellen om de European Clean Industrial Deal te realiseren.
Naast de sterke focus op een duurzamere industrie en technologie, wil de EU-Commissie ook de ‘administratieve lasten’ voor bedrijven verminderen door middel van ‘Omnibus’-wetgeving. Er zullen verschillende Omnibus-voorstellen worden ingediend, allemaal met als doel bestaande regelgeving te vereenvoudigen en beter op elkaar af te stemmen. Het eerste voorstel, gericht aan het Europees Parlement, richt zich op de CSRD, CSDDD, CBAM en de EU-Taxonomie.
Omnibus I: CSRD, CSDDD, CBAM en de EU-Taxonomie
De belangrijkste voorgestelde wijzigingen hebben betrekking op de CSRD:
- Verhoging van de drempel voor bedrijfsgrootte: minimaal 1.000 medewerkers in plaats van 250.
- Uitstel van verplichte rapportage met 2 jaar voor bedrijven in wave 2 (niet-EU-beursgenoteerde bedrijven).
- Sterkere ‘Value Chain Cap’ om bedrijven met minder dan 1.000 werknemers te beschermen tegen een overvloed aan ESG-gerelateerde gegevensverzoeken.
- Beperkte assurance in plaats van redelijke assurance, met meer richtlijnen over assurance in 2026.
- Vermindering van het aantal verplichte ESRS-datapunten.
Daarnaast wordt de EU-Taxonomie alleen relevant geacht voor bedrijven met een omzet van meer dan €450 miljoen. De ESG-Due Diligence (CSDDD) wordt op basis van risico aangepakt, met de nadruk op directe leveranciers. De implementatie van CSDDD wordt met één extra jaar uitgesteld en de mogelijke boetes worden verminderd of zelfs helemaal afgeschaft. De CBAM-drempel wordt verhoogd en veel details worden vereenvoudigd.
Aangezien Omnibus I nog slechts een voorstel van de Europese Commissie is, is er nog niets definitief. Dit wetgevingsvoorstel is slechts de eerste stap in een lang proces, en verdere wijzigingen zijn onvermijdelijk—sommige kleine aanpassingen zijn al doorgevoerd. Vanaf hier doorloopt het voorstel verschillende fasen: eerste lezing, onderhandelingen, tweede lezing, bemiddeling, derde lezing, goedkeuring en ten slotte implementatie.
Hoewel er brede steun is voor de European Clean Industrial Deal binnen zowel het Europees Parlement als de Europese Raad, is het nog onzeker in hoeverre alle onderdelen—inclusief Omnibus I—volledig worden aangenomen. Meer duidelijkheid wordt verwacht na de zomer van 2025.
Onze visie op Omnibus I
Het voorstel om bestaande regelgeving te vereenvoudigen, gebaseerd op de aanbevelingen van het Draghi-rapport, is een reactie op klachten van veel bedrijven over te complexe en onsamenhangende ESG-regelgeving. Deze stap naar vereenvoudiging is welkom—onze ervaring met klanten heeft meerdere inconsistenties in de uitvoering van deze wetgeving aan het licht gebracht.
Wij geloven altijd al dat compliance niet het einddoel is van de CSRD, CSDDD en EU-Taxonomie. Het echte doel is decarbonisatie en circulariteit stimuleren zonder aanzienlijke schade aan andere ESG-prioriteiten toe te brengen.
Tegelijkertijd onderstreept deze discussie een fundamentele waarheid: duurzaamheid is complex. Het zijn niet alleen de regels die het ingewikkeld maken—duurzaamheid zelf is als rocket science en wordt vaak onderschat door bedrijven.
In de praktijk zien we veel projecten die beginnen als een strategische manier om de duurzaamheid van een bedrijf te begrijpen, maar uiteindelijk verworden tot een vinkjesoefening. Toch zien we dat de CSRD een groene en sociale dynamiek creëert binnen organisaties. Niet alleen bij betrokken medewerkers, maar ook op management- en bestuursniveau. De CSRD heeft zich ontwikkeld tot een hefboom om de duurzame impact, risico’s en kansen van bedrijven beter te begrijpen.
De Clean Industrial Deal en Omnibus I bieden een unieke kans voor bedrijven die zich inzetten voor de Europese duurzaamheidsuitdagingen. Met een sterke focus op decarbonisatie, hernieuwbare energie en circulariteit, verlegt dit initiatief de aandacht van pure rapportage en compliance naar echte milieu- en sociale vooruitgang.
Wat nu?
Zelfs als jouw bedrijf niet langer verplicht is om een duurzaamheidsrapport te publiceren, heb je mogelijk nog steeds een stevig raamwerk nodig om jouw ESG-inspanningen te sturen. De ESRS heeft zich bewezen als een waardevol instrument dat naadloos aansluit op bestaande net-zero-, zero waste- of circulaire strategieën van veel bedrijven.
Naast je strategische ambities blijft ESG een cruciaal aandachtspunt voor vele stakeholders binnen je waardeketen. Het is belangrijk om te begrijpen welke stakeholders cruciaal zijn om op één lijn te zitten of samen te werken.
We merken dat veel bedrijven zich bij de CSRD-implementatie te veel richten op het versturen van vragenlijsten. Maar echte betrokkenheid draait om een diepgaand begrip van je bedrijf en het opbouwen van sterkere samenwerkingen—niet alleen op het gebied van ESG.
Daarnaast blijft de vraag naar ESG-data vanuit stakeholders waarschijnlijk bestaan, vooral om de milieu-impact van producten te beoordelen. Overweeg de noodzaak van een Environmental Product Declaration of meer producttransparantie in de toeleveringsketen, zoals de Digitale Productpaspoorten onder de ESPR.
Wij raden aan om je duurzaamheidsrapportage verder te ontwikkelen, met name rondom materiële thema’s die relevant zijn voor je bedrijf. Als je hier al in hebt geïnvesteerd, bouw dan verder op die investering. Versnel niet onnodig, maar stop ook niet—je riskeert anders waarde te verliezen die je hebt opgebouwd.
De extra tijd biedt een unieke kans om duurzaamheid dieper te integreren in je kernstrategie—iets wat investeerders, medewerkers en partners in de waardeketen zullen waarderen en wat op de lange termijn waarde creëert.
Zelfs als jouw bedrijf niet verplicht is om te rapporteren, moedigen we je sterk aan om hiermee door te gaan of te starten. Het gaat niet alleen om naleving—het gaat om het tot leven brengen van je duurzaamheidsstrategie. Rapporteren vereist een nieuwe blik op je bedrijfsmodel, wat leidt tot meer duurzame waardecreatie. Bovendien is het de ideale manier om interne en externe stakeholders te informeren over waar je bedrijf staat en hoe decarbonisatie past binnen je bedrijfsdoelen.
Uiteindelijk draait duurzaamheid om meer dan alleen rapportage of financiële resultaten—het gaat om het creëren van een betere wereld voor toekomstige generaties.