Impact investering groeit snel. Waarom? Wat zijn de ontwikkelingen? En hoe stimuleert deze sector de transitie naar een duurzame en inclusieve samenleving? In 6 artikelen belichten we de ontwikkelingen, kansen en risico’s van Purpose & Impact investering. Dit is het eerste artikel.
Door Martin de Jong & Anne Rademaker
“Goed doen en er goed van worden”: ESG-beleggen is booming business
Milieu & sociale governance (ESG) informatie wordt door alle belanghebbenden van een organisatie als relevante informatie beschouwd. Het wordt voornamelijk gebruikt voor MVO/duurzaamheidsmeting voor management en voor externe rapportagedoeleinden. Sinds investeerders begrijpen dat de hooggewaardeerde ESG-bedrijven financieel beter presteren dan hun concurrenten en de markt, heeft er een snelle groei van ESG-investeringen plaatsgevonden. Bovendien boomen de ESG-investeringen tijdens de COVID-19-uitbraak. Redenen genoeg om de ontwikkelingen, positieve en negatieve kanten van ESG-beleggen en de ultieme vraag te onderzoeken: hoe verbetert een bedrijf zijn ESG-prestaties?
Source: Visual Capitalist August 2020
ESG ontwikkeling
Er is nauwelijks een serieuze institutionele belegger die wil dat bedrijven niet actief zijn op ESG-gebied. Kun je je voorstellen dat dit slechts tien jaar geleden omgekeerd was? De algemene perceptie was dat ESG-investeringen tot lagere rendementen en hogere risico’s leidden. De afgelopen jaren is dit drastisch veranderd: van een nice to have naar een must have. Als een bedrijf geen ESG-rapportage heeft, is een groeiend aantal potentiële investeerders niet geïnteresseerd. Het is geen beloning, maar een mentaliteit van bestraffing. Beleggen in ESG-bedrijven en -fondsen (ETF) ontwikkelt zich snel omdat de financiële prestaties van deze ESG-bedrijven en -fondsen over het algemeen beter presteren dan de niet-ESG-bedrijven. Het bevestigt: er is een causaal verband tussen ESG en financiële prestaties.
De volgende vraag doemt op: Presteert een ESG-bedrijf beter dan de markt omdat ze actief zijn op ESG-gebied? Hoewel er veel onderzoeken beschikbaar zijn over de financiële impact van investeren in ESG-bedrijven, is er weinig academisch onderzoek te vinden over het waarom. Met een groeiende kennisbasis over ESG-investeringen en gedeelde waardecreatie door bedrijven, wordt verwacht dat er meer modellen zullen verschijnen die de afhankelijkheid en onderlinge verbanden tussen ESG en andere waardedrijvers binnen een bedrijf zullen aantonen. Artikel 6 van deze serie zal hier meer op ingaan via Impactmeting.
Wat is geweldig aan ESG-beleggen?
Wil je herinnerd worden als een bedrijf dat geweldig was in geld verdienen? Of in waarde creëren? ESG helpt bij het vastleggen van die waarde door de inspanningen, processen en resultaten van een bedrijf in een maatschappelijke context te kwalificeren. Bijgevolg worden de CEO en het bedrijf beloond voor hun ESG-voortgang. Beloond vanwege de maatschappelijke impact van een meer op ESG gerichte bedrijfsvoering, vanwege financiële outperformance en vanwege de aantrekkingskracht op verantwoordelijke ESG-investeerders.
ESG-beleggen stimuleert bedrijven ook om de lat hoger te leggen op het gebied van kwaliteit, transparantie en rapportage. Als eerste stap moeten milieu- en sociale cijfers en doelstellingen worden gerapporteerd. Interne processen moeten worden gecreëerd en een governancestructuur moet worden opgezet. Op basis van extern beschikbare informatie kunnen investeerders en andere relevante belanghebbenden vragen stellen en in gesprek gaan met het bestuur over ESG. Deze mix van zichtbaarheid en betrokkenheid kan alleen maar tot verbetering leiden. In de praktijk zien we geweldige voorbeelden van hoe bedrijven dit realiseren, zoals de vermindering van koolstofemissies: Een paar jaar geleden werd een vermindering van CO2 (in lijn met het Parijsakkoord) als ambitieus gezien. Tegenwoordig zou deze ambitie koolstofneutraal of zelfs negatief moeten zijn. De openbaarmaking van ESG-informatie over koolstofemissies heeft hierbij geholpen.
Wat is er mis met ESG-beleggen?
ESG-beleggen leidt tot een beter financieel rendement en een betere wereld. Hoe kan dit verkeerd zijn? De overgrote meerderheid van institutionele beleggers houdt rekening met ESG bij hun beslissingen en heeft zich aangemeld voor de Principles for Responsible Investment. Dit resulteert in het feit dat bijna alle beursgenoteerde bedrijven ESG-gegevens publiceren en samenwerken met bekende ratingbureaus (bijv. MSCI, Bloomberg, ISS, Morningstar, Vigeo Eiris, RobecoSAM, CDP, Thomas Reuters, en meer…) om een ESG-rating te verkrijgen. Bijgevolg zijn de best presterende ESG-bedrijven per sector populair bij de investeerders en daarmee ook het effect op onze planeet en het leven daarop. In theorie.
In de praktijk heeft ESG-informatie en -intelligentie niet het volwassenheidsniveau zoals financiële gegevens. Dit is de grootste zorg van beleggers. En terecht, want slechts weinig bedrijven beschikken over solide gegevens van ESG-prestaties over de jaren heen. En dat is merkwaardig, aangezien we hebben gezien dat de ESG-prestaties van een bedrijf een van de belangrijkste drijfveren voor investeringsbeslissingen zijn geworden.
Ten tweede behandelen veel bedrijven relevante ESG-informatie als een compliance-checkbox. Eenmaal per jaar, tijdens het opstellen van het jaarverslag, wordt de ESG-informatie verzameld en de ESG-tabel gemaakt. Dus in plaats van ESG dagelijks te gebruiken, geïntegreerd in de strategie en operaties van een bedrijf, als een manier om een duurzaam, veerkrachtig bedrijf op te bouwen, is het voornamelijk om investeerders tevreden te stellen en een hogere rating te krijgen.
Daarnaast zijn er veel bedrijven die een beter beeld schetsen van hun prestaties. Met opzet. Externe validatie van ESG-gegevens heeft vaak ‘beperkte zekerheid’, wat betekent dat de accountant geen bewijs kon vinden dat de gerapporteerde gegevens niet waar zijn. Terwijl voor financiële gegevens grote teams van externe verificateurs worden ingezet, is dit voor ESG-gegevens zeer beperkt. Dus volop ruimte voor ‘ESG-washing’. Meer hierover in artikel 3 van deze serie: ‘SDG-washing‘.
Ten vierde vertrouwen investeerders op ratingbureaus, die een beoordelingsfunctie hebben maar niet de werkelijke impact van de reële prestaties laten zien: Een analist maakt een databestand van een bedrijf, vult de informatie aan en gebruikt big data-aannames om de hiaten op te vullen en de uitschieters te identificeren. Op hoog niveau werkt dit prima, maar inzoomen toont twee grote problemen:
- De ESG-rating per ratingbureau kan zeer verschillend zijn, zoals een recent onderzoek van Harvard
- Investeringsbeslissingen worden gemaakt op basis van aannames op hoog niveau, mogelijk onjuist, big data.
Wij geloven dat het oplossen van de problemen gerelateerd is aan het verbeteren van de kwalitatieve ESG-gegevens en daarmee de ESG-prestaties als een eerste stap, die we hieronder bespreken. En het kwantificeren van ESG-gegevens, wat we aanduiden als Impactmeting, is de tweede stap, die we zullen bespreken in artikel 6 van deze serie.
Hoe verbeteren we ESG-prestaties?
De kwaliteit van financiële en gerelateerde commerciële bedrijfsgegevens is ook nodig voor de ESG-gegevens. Dit betekent dat er in de loop van de tijd een sterke opname van solide gegevens moet plaatsvinden, net zoals bij financiële en commerciële gegevens. Het vereist niet alleen een investering in het vastleggen van gegevens. Het vereist een cultuurverandering. Mensen zijn gewend om te denken en te handelen met geld, maar moeten denken en handelen op basis van kwalitatieve ESG-gegevens. Dit is ook waar een enorme kans ligt. Het aan boord krijgen van niet alleen het management, maar het hele bedrijf vereist een bedrijfsverandering. ESG (of interne MVO-duurzaamheid of zelfs impactvolle doelstelling) zou in de kern van de strategie en visie moeten zijn. Vertaald naar productontwerp en operaties. Beheerd met interne teams en datasystemen die leiden tot interne inzichten en vooruitgang, wat deel uitmaakt van terugkerende bestuursrapportage en discussie. Een bedrijf dat dit goed heeft begrepen is SAP.
Aangezien een bedrijf ‘in bedrijf is terwijl het in aanbouw is’, zijn er manieren om zelfs op korte termijn de ESG-prestaties te verbeteren. Maar er is geen ‘one size fits all’, het is zeer bedrijfsafhankelijk. Bijvoorbeeld de systeemerfenis, welke gegevens worden bijgehouden, in welk detail en door welke bedrijfsentiteit? Wat zijn de processen voor het vastleggen en valideren van gegevens? Als een bedrijf net begint, kan een blik van buiten naar binnen nuttig zijn: wat voor soort informatie vragen de ratingbureaus? Hoe past dit bij onze ESG-strategie? Welke ESG-informatie is eigenlijk relevant? Hoe combineren we ESG-informatie met SDG-rapporten? Hoe past onze informatie in ESG-ratings? Hoe nemen we deze informatie op in ons jaarverslag? En hoe worden onze ESG-risico’s beheerd, wat een sterke samenwerking op het gebied van risicomanagement vereist (artikel 2 van deze serie, zal het belang en de moeilijkheid hiervan uitleggen).
ESG-investering is hier om te blijven. En bedrijven moeten ernaar streven om niet alleen de ESG-leider van hun sector te zijn om aantrekkelijker te zijn voor investeerders, maar ook om financieel beter te presteren dan de markt en om de maatschappelijke waarde van een bedrijf te creëren. Echt “doing well by doing good” (Benjamin Franklin).
Dit artikel is ook gepubliceerd op: https://www.duurzaam-beleggen.nl/blog/doing-well-by-doing-good-esg-investing-is-booming-business/