Impact investering groeit snel. Waarom? Wat zijn de ontwikkelingen? En hoe stimuleert deze sector de transitie naar een duurzame en inclusieve samenleving? In 6 artikelen belichten we de ontwikkelingen, kansen en risico’s van Purpose & Impact investering. Dit is het derde artikel, eerder gepubliceerd op: Duurzaam Beleggen
Door Martin de Jong & Anne Rademaker
De VN, die in 2020 haar 75e verjaardag viert, heeft een grote invloed op het bedrijfsleven via de Sustainable Development Goals (SDGs). Het lijkt erop dat bedrijven nu meer dan ooit begrijpen dat het oplossen van wereldwijde problemen ook onderdeel is van hun bedrijfsvoering. Nu de SDGs een derde van hun looptijd hebben bereikt, beginnen bedrijven en investeerders de SDGs te omarmen als een manier om hun maatschappelijke prestaties te tonen. Investeerders omarmen bedrijven die een bijdrage leveren aan SDGs. Bedrijven zelf zijn meer dan bereid om hun deel op te eisen. Environmental, Social and Governance (ESG) ratingbureaus nemen SDG-prestaties op in hun beoordeling en creëren fraai ogende SDG-scoreborden. Klinkt goed op papier, maar in de praktijk is het niet allemaal positief…
Groei van ESG naar SDG-investering?
Het lijkt logisch: van ESG-beleggen naar SDG-beleggen. Van een bedrijfsagenda naar een wereldwijde agenda. Meer over ESG-beleggen in artikel 1 van deze serie. Kort na de lancering van de SDGs begonnen de eerste initiatieven voor verantwoorde en op SDG afgestemde beleggingsfondsen. De VN omarmde dit omdat grote investeringen nodig zijn om de SDGs te bereiken, niet alleen door overheden, maar ook door private partijen.
Vanaf 2017 begonnen meer private partijen hun verantwoorde investeringsprogramma’s te combineren met SDGs, zoals het Principle for Responsible Investment (PRI) initiatief en het Global Impact Investing Network. Dit resulteerde in een aantal institutionele beleggers die fondsen opzetten of de SDGs toewijzen aan hun bestaande fondsen. Dit bevredigt niet alleen een breed(er) scala aan belanghebbenden, het zorgt ook voor waardecreatie op lange termijn die ten goede komt aan het milieu en de samenleving als geheel.
SDG-rating
In het algemeen baseren investeerders hun investeringen op informatie van derden, aangezien dit wordt gezien als de manier om de maatschappelijke impact van een bedrijf te beoordelen. Er zijn een paar grote ‘derde partij’ of ESG-ratingbureaus die hun beoordelingen baseren op:
- Eigen/diverse methodologie en big data;
- Jaarverslaggeving van bedrijven;
- Openbare informatie op verschillende websites;
- Voor specifieke gevallen, aanvullende ESG-vragenlijsten;
- En in nog minder gevallen, interacties met Investor Relations (IR) van het bedrijf.
Ondanks de diverse gebruikte methodologieën is het gebruikelijk om de SDG-rating te verstrekken: sommige tools zijn onder andere ISS, MSCI, Sustainalitics omdat het impactbeleggers een beter inzicht geeft in de werkelijke impact van een bedrijf.
SDG-washing
Over het algemeen lijkt het heel interessant om SDGs in je organisatie te brengen en investeerders aan te trekken. Om te begrijpen of leningen via openbaar verhandelde obligaties een positief maatschappelijk effect zullen hebben, zijn er standaarden beschikbaar die door emittenten kunnen worden gebruikt om het doel van een obligatie te verduidelijken. De zogenaamde Green Bond Principles (GBP) worden al jaren gebruikt en ook de Social Bond Principles zijn van toepassing (opmerking: de nieuwe EU-Taxonomie zou deze kunnen vervangen, tenminste in de EU). De VN zal hun eigen standaard voor SDG-obligaties lanceren: het is momenteel in de fase van ‘publieke consultatie’. Volgens UNDP SDG Impacts directeur Elizabeth Boggs Davidsen zullen de standaarden helpen tegen ‘SDG-washing’. Hiermee bedoelt ze het labelen van investeringsmogelijkheden als SDG, terwijl het dat niet is of moeilijk te bepalen is. Wat de UNDP ziet, zijn misleidende fondsen en bedrijven die de SDGs als doelstelling gebruiken, terwijl het in feite alleen gaat om het aantrekken van impactbeleggers. En dat is een ernstig probleem om drie redenen:
- Opzettelijk misleiden kan leiden tot wantrouwen van bedrijven in het algemeen;
- Het risico dat de SDGs in 2030 niet zullen worden bereikt;
- Een bedrijf heeft een zeer beperkt effect op het verbeteren van de samenleving.
De term ‘SDG-washing’ is afgeleid van ‘Greenwashing’, verwijzend naar de claim van een bedrijf of een product/dienst die goed zou zijn voor het milieu, terwijl dat niet zo is. Een van de doelstellingen van de reeds genoemde EU-Taxonomie is om Greenwashing te verminderen. SDG-washing lijkt hand in hand te gaan met de slechte kwaliteit van duurzaamheidsrapportage. Terwijl het financiële deel van een jaarverslag een intern en extern team heeft, is duurzaamheidsrapportage zelfs binnen grote bedrijven slechts de focus van enkelen. En bij SDG-afstemming is het oude wijn in nieuwe zakken. Slechts enkele bedrijven bouwen hun strategie op de SDG-bijdragen. Hierdoor overdrijven bedrijven bij het in kaart brengen van hun duurzaamheidsinspanningen richting de SDGs. Er zijn controlemechanismen om dit risico te voorkomen, bijvoorbeeld heeft de GRI een rapportagestandaard voor SDGs gepubliceerd en externe validatie is een mogelijkheid om een betrouwbare SDG-claim te creëren.
SDG-kans
Het bewustzijn en de bereidheid om actie te ondernemen op de meeste SDGs zal effect hebben. Voor bedrijven nog meer omdat het twee kanten raakt: de maatschappelijke impact en de financiële impact. Deze laatste kan een grote verschuiving creëren van winst op korte termijn naar prestaties op lange termijn (meer hierover in artikel 6 van deze serie). Maatschappelijke impact zal allerlei interne en externe positieve effecten hebben op de samenleving en de 17 SDGs. Dit roept een andere vraag op: “Er zijn 17 SDGs, zou een bedrijf moeten werken aan en rapporteren over hun impact op al die 17?” Een bedrijf zal impact hebben op alle 17 doelen, maar om een betrouwbare (onvervalste) impact te creëren, zal focus leiden tot verandering. Wij geloven dat het sterker is als de reikwijdte wordt beperkt tot maximaal 3 SDGs en binnen die 3 SDGs is een afbakening nodig om (van de 169 mogelijke) SDG-doelen te selecteren. Deze scope moet passen bij de kernactiviteiten en de strategie en het doel van een bedrijf. De impact zal niet alleen de agenda van het bedrijf beïnvloeden, maar vooral de wereldwijde agenda. Met een geloofwaardige rapportage en IR op zijn plaats, zal dit een solide effect hebben op de ESG-rating van een bedrijf. Meer over het benutten van ESG-kansen in artikel 2 van deze serie.
SDG-beleggen
Steeds meer bedrijven rapporteren over hun SDG-prestaties, waardoor een kans ontstaat voor investeerders om te investeren op basis van SDG. We hebben betoogd dat het VN SDG-kader in potentie een leidraad kan zijn voor bedrijven en verantwoorde investeerders om hun inspanningen op te richten. Maar we hebben ook gezien dat SDG-investeringen door private partijen nog relatief klein zijn en dat ESG-beleggen leidend is. Dit kan beide kanten op werken, omdat ESG SDG niet uitsluit; bovendien zal het opnemen van SDG in je strategie een positief effect hebben op je ESG-prestaties. En hoewel er genoeg te verbeteren valt aan de geloofwaardigheid van claims, is het SDG-kader zeer geschikt voor bedrijven en investeerders om met impact te investeren.
Over de auteurs:
Martin de Jong is oprichter van Empact, impact consultancy en werkt voor (internationale) klanten op het gebied van Maatschappelijke Strategie, ESG en Impact Valuation. Hij is voormalig directeur Maatschappelijke Waarde VodafoneZiggo en Sustainable Business Manager Vodafone PLC. Hij is gastdocent op verschillende universiteiten over duurzaam ondernemen.
Anne Rademaker is oprichter van Rademaker Consulting en werkt samen met strategische partners (zowel publiek als privaat) om de transitie naar een wereldwijde circulaire economie te versnellen. Anne werkt samen met Martin voor Empact’s ESG & Impact klanten. Ze is voormalig Senior Consultant bij EY met uitgebreide kennis op het gebied van Finance, Risk en Process management.