‘Slechts 4% van de Nederlanders heeft nog vertrouwen in de politiek’, kopten de media onlangs. De dubbele val van het kabinet Schoof en de chaos in Den Haag zorgen voor grote onzekerheid. Ook in Brussel rommelt het: beleid wordt aangepast, wetten gepauzeerd of afgesteld.
Voor ondernemers is dit frustrerend. Welke regels gelden straks voor mijn bedrijf? Hoe ziet toekomstig beleid eruit? Die onzekerheid leidt tot één reactie: afwachten.
De reflex om niets te doen
Deze onzekerheid leidt tot een begrijpelijke maar riskante reflex: ‘Niets doen’, denken veel ondernemers. Waarom investeren in duurzame techniek als de regelgeving onduidelijk is? Waarom vernieuwen als je niet weet welke regels morgen gelden?
De wereld is al complex genoeg. Een zwalkende overheid maakt het er niet makkelijker op. Dus kiezen ondernemers voor de veilige weg: niet investeren, niet veranderen, niet vooroplopen.
Toch is niets doen geen optie. Voor duurzame bedrijfsvoering is het cruciaal om te blijven innoveren en in te spelen op marktontwikkelingen. Stilstand is per definitie achteruitgang.
Interne versus externe factoren
Waarom laten ondernemers zich zo sterk beïnvloeden door politieke onzekerheid? Ik denk dat het antwoord ligt in hoe we naar externe factoren kijken.
Bij bedrijfsvoering spelen interne factoren (kapitaal, medewerkers) en externe factoren een rol. Van die externe factoren laten ondernemers zich vooral leiden door directe signalen: “de klant wil het” of “de regelgeving verbiedt het”.
Maar juist die laatste – politieke onzekerheid – krijgt nu onevenredig veel gewicht. Ondernemers focussen zich zo sterk op wat er fout kan gaan door beleidswijzigingen, dat ze andere externe kansen missen.
Deze voorzichtige houding is begrijpelijk. Waarom investeren als de regelgeving morgen kan veranderen? Toch zie ik dat ondernemers die wél durven investeren ondanks politieke onzekerheid, vaak de meest succesvolle zijn.
Duurzaam én rendabel
Duurzaamheid en rendement kunnen prima samengaan. Neem de eigenaren van de viskotter OD 6 ‘Zeldenrust’ uit Ouddorp. Ondanks alle onzekerheid durfden zij recent hun kotter zes maanden lang volledig te renoveren naar dieselelektrische aandrijving (E-power Fishing). Het resultaat? Aanzienlijke brandstofbesparing én veel minder uitstoot, zonder verlies van snelheid of trekkracht.
Dit soort successen ontstaan niet uit intuïtie alleen. Door de toegenomen complexiteit is een echte analyse noodzakelijk geworden, vind ik.
DESTEP: meer dan alleen politiek
Wij werken bij Empact met de DESTEP-methode om externe ontwikkelingen systematisch te analyseren. DESTEP staat voor Demografische, Economische, Sociaal-culturele, Technologische, Ecologische en Politiek-juridische factoren.
Politiek is dus slechts 1 van de 6 externe factoren. Een voorbeeld uit de praktijk: demografisch gezien vergrijst Europa. Dit stimuleert de vraag naar gezonde eiwitten zoals vis, schaal- en schelpdieren (omega-3, hartgezondheid). Voor een visbedrijf opent dit naar mijn mening kansen voor:
- Seniorvriendelijke verpakkingen
- Gezondheidspositionering in marketing
- Omega-verrijkte plantaardige alternatieven
En dit komt voort uit slechts één trend uit de DESTEP-analyse.
Van analyse naar actie
Natuurlijk roept zo’n analyse nieuwe vragen op. Welke kansen pakken we als eerste? Hoe combineren we verschillende trends? Wat is belangrijk maar niet urgent?
Deze vragen zijn echter veel waardevoller dan blind afwachten tot de politieke storm overwaait. Door systematisch naar alle externe factoren te kijken, maken we betere strategische keuzes, ongeacht wat er in Den Haag gebeurt.
Politieke onzekerheid vormt slechts een onderdeel van de context waarin we opereren. En zeker geen reden om stil te blijven staan.
Deze column werd eerder geplaatst op Fishtrend.nl